Τα δημοφιλέστερα ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ των ερασιτεχνών FM των 80's

''ΑΥΤΟΤΑΛΑΝΤΩΤΟ'' EL-504 (το θρυλικό για πολλούς 504) Αποτελούνταν από μια λυχνία EL-504 (σπανίως PL-504, η διαφορά ήταν στην τάση του νήματος θέρμανσης της λυχνίας). Ήταν το πιο εύκολα κατασκευάσιμο μηχάνημα. Το κόστος -σχετικά με την απόδοσή του- ήταν πολύ μικρό. Δεν θα μπω σε τεχνικές λεπτομέρειες, απλώς να αναφέρω ότι με έναν ηλεκτρολυτικό 50+50μF (Tesla ή RFT), έναν μικρό μετασχηματιστή νημάτων, ένα 'βαρελάκι' ή μεταβλητό πυκνωτή χωρητικότητας 10-60pF, -ενίοτε και κάποιο διαμορφωτή για πολλούς- και ένα σασί αλουμινίου (ή ακόμη για κάποιους ένα παλιό μικρό ταψί της μάνας ή της γιαγιάς) ήταν αρκετά για να βγεις στο αέρα ! απίστευτο αλλά και τόσο προκλητικό για τα ευφάνταστα μυαλά των νέων της εποχής... Οι ''Special εκδόσεις'' αυτών των μηχανημάτων ήταν ο εμπλουτισμός τους με διάφορα ενδεικτικά λαμπάκια τάσεων ( για AC & DC), όργανα για mA DC και σπανιότερα για V DC, οι δύο (2) επάργυροι μεταβλητοί πυκνωτές, μετασχηματιστή υψηλής με λήψεις, και τύλιγμα για πλήρη ανόρθωση [για να μην ΄΄τρώς σουτ όταν έβαζες την πρίζα ανάποδα'' ! τί σας θύμισα τώρα ε? :)))] και βέβαια κλειστό κουτί αλουμινίου (χωρίς ανεμιστήρα, γιατί ο ανεμιστήρας -μικρό Fan- θεωρούνταν πολυτέλεια) και το πολύ ''Must'' 'η ''in'' στο τέλος η αναγραφή στην πρόσοψη του μηχανήματος του χαρακτηριστικού του ερασιτέχνη (ραδιοπειρατή για τους μη μυημένους ή ανίδεους) με μαρκαδόρο ή κάποιο αυτοκόλλητο!

2) ''ΑΥΤΟΤΑΛΑΝΤΩΤΟ'' 6146 (το επίσης θρυλικό για πολλούς 6146) Αποτελούνταν από μια λυχνία 6146Β, ή 6146W (αυτή με τα πράσινα τα γράμματα) ή 6146Α ή κάποιες παραλλαγές της λυχνίας που κυκλοφορούσαν όπως 6239 κλπ...

ΙΣΧΥΕΙ ΕΠΑΚΡΙΒΩΣ ό,τι προαναφέρθηκε για το EL-504, με την μόνη διαφορά που ήταν ''πιο κυριλέ'' μηχάνημα και η αμέσως επόμενη επιλογή ή αναβάθμιση του αρχάριου ερασιτέχνη. Χαρακτηριστική αυτή η γλυκειά ''μυρωδιά της λυχνίας'' όταν ζεσταίνοταν και αυτό το βαθύ ωραίο μωβ-γαλάζιο χρώμα όταν λειτουργούσε μέσα στα όρια :) Ωραίες εποχές...

3) ''ΣΤΑΔΙΑ'' (έτσι λέγαμε τα μηχανήματα που αποτελούνταν από 2 και πάνω λυχνίες (λάμπες) Αποτελούνταν στο σύνολό τους από συγκεκριμένες λυχνίες -εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων- τις οποίες βάζαμε σε σειρά. Αυτό έδινε prestige (κατά κάποιο τρόπο) στον ερασιτέχνη αλλά ουσιαστικά είχε και τα εξής πλεονεκτήματα (όταν πετύχαινε στην κατασκευή του): α) Καλύτερη σταθερότητα συχνότητας, β)''ποιοτικότερο'' σήμα, γ) εμφανώς καλύτερη διαμόρφωση (δηλ. μουσική & μικρόφωνο στον αέρα) δ) μεγαλύτερη ισχύ εξόδου (πομπού) από τα ''αυτοταλάντωτα''.

Μερικά από τα μηχανήματα αυτά ήταν:

• EL84 - EL504

• EL84 - 6146

• 6C4 - EL84 - EL504

• 6C4 - EL84 - 6146

• 6C4 - 5763 - 6146

• 6AK5 - 6C4 - 5763 - 6146

• 6AK5 - 6C4 - 5763 - 829B (η λυχνία με τις δύο ανόδους που στα FM λειτουργούσε push-pull με πηνία που είχαν διαφορά 180 μοιρών και ανάστροφους μεταβλητούς πυκνωτές τύπου butterfly, 'πεταλούδα')

4) ''ΦΑΡΑΚΙΑ'' (πρόκειται για εξελιγμένες λυχνίες, με μεγαλύτερη απολαβή -κέρδος σε dB- με πλεονέκτημα παροχής μικρότερης τάσης DC στην άνοδο από τις κοινές γυάλινες λυχνίες. Η λέξη προέρχεται από τις μεγάλες κεραμικές λυχνίες, κοινώς ΦΑΡΟΥΣ)

Τα Φαράκια έχουν τις ίδιες αρχές λειτουργίας, ήταν όμως αρκετά μικρότερα σε μέγεθος και ισχύ. Κάποιοι συνδύαζαν τα 'Φαράκια' με τα ''ΣΤΑΔΙΑ'' που περιγράψαμε πιο πάνω έτσι ώστε να ''οδηγήσουν'' τα Φαράκια, δηλ. να τα δώσουν μια ''Α'' ισχύ και να λάβουν στην έξοδο πολλαπλάσια ισχύ 3Α, 4Α, 5Α κ.ο.κ. ώστε να ακούγονται πιο μακριά και πιο καθαρά από τους άλλους ή να ''ταπώσουν'' κάποιους ανταγωνιστές τους ή να βάλουν ''κόντρα'' μεταξύ τους. Συνήθως ίσχυε το πρώτο... και εδώ χρησιμοποιούσαν πηνία -χοντρά όμως λόγω της μεγαλύτερης ισχύος- στην έξοδο ή σε κάποιες extreme και ελάχιστες περιπτώσεις push-pull όπου έβαζαν tiller, σωληνάκια ανάστροφα μεταξύ τους, αντί για πηνία στην έξοδο.

Μερικά από τα μηχανήματα αυτά ήταν:

• 4Χ150 (A ή B ή D ή J)

• 4CΧ250B

• 4CX350A

• 4CX500

5) ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΛΛΑ πέρα από όλα αυτά που περιγράψαμε, υπήρχαν πάντα οι ''Ελληνικές πατέντες'', με μηχανήματα (δεν θα έλεγα ''υβριδικά'' αλλά χαριτολογώντας ''ερμαφρόδιτα'' μηχανήματα) που ξεπερνούν κάθε φαντασία. Μερικά από αυτά ήταν με λυχνίες που απέδιδαν περισσότερο στα μεσαία κύματα και πειραματιζόμενοι κάποιοι τις ''έβγαζαν'' στα FM. Τέτοια μηχανήματα ήταν με EL509, EL519 και την θρυλική 807. Το αποτέλεσμα άλλοτε καλό και άλλοτε μη αναμενόμενο.